چکیده: بی‌شک میرداماد استاد بلاواسطۀ صدرالمتالهین در علوم عقلی و نقلی، بیشترین تاثیر را در شکل‌گیری اندیشه‌های فلسفی وی داشته است؛ لیکن با نگاهی اجمالی به آثار این دو حکیم، تفاوتی بنیادی در اندیشه‌های آن‌ها دیده می‌شود، تا آنجا که می‌توان ادعا نمود فلسفۀ صدرا نه تنها ادامه‌دهندۀ...
ادامۀ مطلب
به نظر می‌رسد باید میرداماد را مبتکر بحث اصالت وجود و ماهیت دانست؛ زیرا پیش از او هرچند جسته و گریخته در کلمات برخی از حکما هم‌چون بهمنیار این مسأله به گونه‌ای مطرح بوده است، اما مبنای طرح چنین مباحثی بیشتر پاسخی بود به ادعای متکلّمان اشعری در عینیت وجود و ماهیت. به زعم برخی پژوهشگران،...
ادامۀ مطلب
چکیده مسألۀ وجود و ماهیت و رابطۀ آن دو، مبحثی مهم، مبنایی و پرمناقشه در فلسفۀ اسلامی است. تلقی ملاصدرا از وجود و اصالت آن، خاص و بی سابقه است و متفاوت با مبانی فلسفی ماهوی تمام مکاتب پیش از اوست و نزدیک شدن به فهم صدرایی از وجود و اصالتش امری دشوار است. بررسی رابطۀ وجود و ماهیت در...
ادامۀ مطلب
چکیده پاسخ فیلسوف به این پرسش که آنچه «موجود» خوانده می‌شود، چه نسبتی با وجود و ماهیت دارد؛ یا نسبتی با وجوبِ وجود و امکان وجود دارد، نظریۀ «موجود» نزد آن فیلسوف شناخته می‌شود. به هنگام شناسایی دیدگاه میرداماد دربارۀ پرسش موجودیّت، دو باور اساسی را می‌توان در آثار وی مشاهده...
ادامۀ مطلب